Bütindünýä Söwda Guramasy 5-nji oktýabrda dünýä ykdysadyýetiniň köp sanly täsire sezewar bolandygyny we 2022-nji ýylyň dördünji çärýeginden başlap dünýä söwdasynyň pese gaçmagyny dowam etdirýändigini aýdyp, soňky çaklamasyny ýaýratdy. Bütindünýä Söwda Guramasy dünýä söwdasy baradaky çaklamasyny peseltdi 2023-nji ýylda harytlaryň ösüşinde 0,8% bolup, aprel aýyndaky ösüş çaklamasyndan 1,7% az boldy.Global haryt söwdasynyň ösüş depgini 2024-nji ýylda 3,3% -e çenli ýokarlanar diýlip garaşylýar, bu henizem öňki çaklamalara meňzeýär.
Şol bir wagtyň özünde Bütindünýä Söwda Guramasy, bazar walýuta hümmetine esaslanyp, global hakyky jemi içerki önümiň 2023-nji ýylda 2,6% we 2024-nji ýylda 2,5% ösjekdigini çaklaýar.
2022-nji ýylyň dördünji çärýeginde ABŞ, Europeanewropa Bileleşigi we beýleki ýurtlar inflýasiýanyň dowam etmegi we pul syýasatlarynyň güýçlendirilmegi sebäpli global söwda we önümçilik birden haýallady.Bu ösüşler, geosyýasy faktorlar bilen bilelikde global söwdanyň dünýägaraýşyna kölege saldy.
Bütindünýä Söwda Guramasynyň baş müdiri Ngozi Okonjo-Iweala: “2023-nji ýylda söwdanyň garaşylýan haýallamagy dünýädäki adamlaryň ýaşaýyş derejesine ýaramaz täsir eder diýip alada edýär.Dünýä ykdysadyýetiniň bölünmegi bu kynçylyklary hasam kynlaşdyrar, Şonuň üçin BSG-nyň agzalary proteksionizmden gaça durmak we has durnukly we öz içine alyjy dünýä ykdysadyýetini ösdürmek arkaly dünýä söwda çarçuwasyny güýçlendirmek üçin pursatdan peýdalanmalydyr.Durnukly, açyk, öňünden aýdyp boljak, düzgünlere esaslanýan we adalatly köptaraplaýyn ykdysadyýet bolmasa Söwda ulgamy, dünýä ykdysadyýeti we esasanam garyp ýurtlar dikeltmekde kynçylyk çeker. "
BSG-nyň baş ykdysatçysy Ralf Ossa: “Geosyýasat bilen baglanyşykly söwda bölekleriniň maglumatlarynda käbir alamatlary görýäris.Bagtymyza, has giň deglobalizasiýa entek gelmeli däl.Maglumatlar, önümleriň çylşyrymly üpjünçilik zynjyrynyň önümçiliginden geçmegini dowam etdirýändigini görkezýär, iň bolmanda gysga möhletde bu üpjünçilik zynjyrlarynyň derejesi peselip biler.Import we eksport 2024-nji ýylda oňyn ösüşe gaýdyp gelmeli, ýöne hüşgär bolmaly ".
Işewür hyzmatlardaky global söwdanyň çaklamalara goşulmaýandygyny bellemelidiris.Şeýle-de bolsa, deslapky maglumatlar transport we syýahatçylyk pudagynda geçen ýyl güýçli yza çekilenden soň pudagyň ösüşiniň haýal bolup biljekdigini görkezýär.2023-nji ýylyň birinji çärýeginde global täjirçilik hyzmatlary söwdasy geçen ýyl bilen deňeşdirilende 9%, 2022-nji ýylyň ikinji çärýeginde bolsa 19% ýokarlandy.
Iş wagty: 12-2023-nji oktýabr